Για πρώτη φορά διαμορφώνεται στη χώρα μας ένα απλό, συνεκτικό και σαφές πλαίσιο αδειοδότησης και εποπτείας των επιχειρήσεων.

 

Κυρίες και κύριοι βουλευτές

Στις συνεδριάσεις που προηγήθηκαν, την προηγούμενη βδομάδα, η συζήτηση περιστράφηκε, ως επί το πλείστον, σε κάποιες διατάξεις του νομοσχεδίου πράγματι δύσκολες, που αποτελούν το αποτέλεσμα μιας σκληρής διαπραγμάτευσης.

Δεν έγινε όμως σχεδόν καθόλου συζήτηση για πλήθος ρυθμίσεων και διατάξεων, που αποτελούν και την πλειοψηφία σε αυτό το νομοθέτημα,  που κατά τη γνώμη μας δημιουργούν θετικό αποτύπωμα στην οικονομία. Αυτή η εξέλιξη δεν είναι τυχαία, καθώς για πρώτη φορά έχουμε ένα πολυνομοσχέδιο που μετατοπίζει το βάρος από τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής που κυριαρχούσαν μέχρι τώρα, σε μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες, κρίσιμες για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας.

Τέτοιες είναι και οι ρυθμίσεις που φέρνει το Υπουργείο Οικονομίας στο παρόν πολυνομοσχέδιο, οι οποίες μάλιστα, όπως θα δείξω αμέσως, πιάνουν το νήμα από αντίστοιχες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες του προηγούμενου διαστήματος.

Ξεκινώ λοιπόν με τις παρεμβάσεις για την απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των επιχειρήσεων…

Περαιτέρω εφαρμογή και εξειδίκευση του νόμου 4442/2016 για την αδειοδότηση

Στο Πολυνομοσχέδιο εξειδικεύεται και επεκτείνεται  σε περισσότερες κατηγορίες δραστηριοτήτων ό νόμος – πλαίσιο για την απλοποίηση και επιτάχυνση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων, που φέραμε τον Νοέμβρη του 2016.

Υπενθυμίζω, ότι με τον νόμο αυτό, τον 4442/2016, οι επιχειρήσεις μπορούν να ξεκινούν τη λειτουργία τους άμεσα, σε μία μόλις μέρα και με μία απλή ηλεκτρονική διαδικασία, ενώ πριν, με το προηγούμενο σύστημα, χρειαζόταν κατά μέσο όρο τριάντα ημέρες για να πάρει άδεια.

Με τους ελέγχους βέβαια να ακολουθούν μετά, στην πραγματική λειτουργία της επιχείρησης και όχι πριν την έναρξή της, στα τυπικά δικαιολογητικά, όπως συνέβαινε με το προηγούμενο καθεστώς.

Φυσικά αυτό καθιστά αναγκαία τη συνολική αναμόρφωση του πλαισίου των ελέγχων. Θα έρθω όμως πιο μετά σε αυτό.

Ήδη έχουν ενταχθεί στον νέο νόμο περισσότερες από τις μισές οικονομικές δραστηριότητες – όπως πχ μεταποίηση τροφίμων και ποτών, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ο τουρισμός κλπ –  και μέχρι το καλοκαίρι του 2018 θα ενταχθεί σχεδόν το σύνολο τους (άνω του 90%).

Επιπλέον, περισσότερες από 20.000 επιχειρήσεις έχουν κάνει χρήση του πληροφοριακού συστήματος για την αδειοδότηση, από τον Ιούνιο του 2018 που ξεκίνησε τη λειτουργία του. Πρόκειται για την καλύτερη απόδειξη της επιτυχίας του νέου νόμου.

Τώρα με το Πολυνομοσχέδιο, εντάσσουμε στο νέο καθεστώς αδειοδότησης και τον δυναμικά αναπτυσσόμενο κλάδο των logistics αλλά και τις λατομικές και μεταλλευτικές δραστηριότητες.

Επιπλέον φέρνουμε μία σειρά διατάξεις που απλοποιούν και επιταχύνουν δραστικά τη διαδικασία αδειοδότησης για τις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων.

Η άδεια εγκατάστασης δίνεται πλέον για την μέγιστη ισχύ του βαθμού όχλησης, στον οποίο κατατάσσεται μία δραστηριότητα.

Καταργούνται, δηλαδή, οι επιμέρους εγκρίσεις για κάθε προσθήκη μηχανολογικού εξοπλισμού, για τον εκσυγχρονισμό ή την επέκταση μίας επιχείρησης.

Μειώνεται έτσι δραστικά ο χρόνος για την αδειοδότηση και παράλληλα ο διοικητικός φόρτος και το κόστος, τόσο για την επιχείρηση όσο και για το δημόσιο.

Αντιμετωπίζουμε λοιπόν ένα σημαντικό πρόβλημα αφού η μέχρι τώρα διαδικασία λειτουργούσε ανασταλτικά για την επέκταση των επιχειρήσεων. Πολλές φορές μάλιστα προτιμούσαν να πληρώνουν πρόστιμα παρά να εμπλέκονται στις χρονοβόρες διαδικασίες εκ νέου αδειοδότησης.

 

Νέο πλαίσιο για τους ελέγχους και την εποπτεία της αγοράς

Όπως ήδη ανέφερα η νέα διαδικασία αδειοδότησης απαιτεί τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου των ελέγχων και της εποπτείας της αγοράς.

Αυτό ακριβώς κάνουμε στο Πολυνομοσχέδιο, ολοκληρώνοντας τη μεγάλη μεταρρύθμιση που ξεκινήσαμε στο τέλος του 2016.

Με το νέο πλαίσιο που φέρνουμε, το βάρος των ελέγχων μετατοπίζεται στην πραγματική λειτουργία των επιχειρήσεων και εκσυγχρονίζεται το θεσμικό πλαίσιο για τις ελεγκτικές διαδικασίες.

Προστατεύεται έτσι πιο αποτελεσματικά το δημόσιο συμφέρον, η υγεία και η ασφάλεια των πολιτών και των εργαζομένων, αλλά και οι επιχειρήσεις από πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού.

Στο νέο πλαίσιο θεσπίζονται ενιαίες αρχές και διαδικασίες για τους ελέγχους. Εισάγονται κοινές μέθοδοι και εργαλεία  για την άσκηση εποπτείας. Προσδιορίζονται με σαφήνεια τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των αρχών και  προσώπων που ασκούν εποπτεία, καθώς και των ελεγχόμενων οικονομικών φορέων.

Αναφέρομαι επιγραμματικά στα βασικά σημεία του νέου πλαισίου:

1. Εισάγεται ένα σαφές και συνεκτικό πλαίσιο αρχών για την εποπτεία και την ελεγκτική δραστηριότητα (πχ προτεραιότητα υποστήριξης της συμμόρφωσης, ενέργειες για τη μείωση ή αποτροπή του κινδύνου κλπ).
2. Προσδιορίζεται με σαφήνεια το περιεχόμενο της εποπτείας και εισάγεται ενιαία μεθοδολογία για τους ελέγχους στη βάση σαφών και συγκεκριμένων κριτηρίων (κίνδυνος, μέγεθος οικονομικής δραστηριότητας, ιστορικό συμμόρφωσης, ύπαρξη συστήματος διαχείρισης κινδύνων).
3. Καθορίζεται ενιαία διαδικασία και σύστημα διαχείρισης των καταγγελιών.
4. Καθορίζονται γενικοί κανόνες για τη διενέργεια των ελέγχων (προετοιμασία ελέγχου, διαδικασία διενέργειας, διαδικασία ενεργειών συμμόρφωσης).
5. Εισάγεται ως αρχή η υποστήριξη της συμμόρφωσης των επιχειρήσεων και των προϊόντων στις απαιτήσεις του εθνικού και ευρωπαϊκού δικαίου για την εποπτεία της αγοράς. Η υποστήριξη υλοποιείται μέσω αναλυτικής ενημέρωσης του ελεγχόμενου για τις υποχρεώσεις του προκειμένου να συμμορφωθεί. Επιπλέον, καθορίζονται κοινοί κανόνες επιβολής κυρώσεων και η επιβολή τους γίνεται κλιμακωτά.
6. Προβλέπονται μικτά κλιμάκια ελέγχων (από διαφορετικές υπηρεσίες και αρχές) ώστε να συγκεντρώνεται η διαδικασία ελέγχου και να μειώνεται ο χρόνος (μία ενιαία διαδικασία αντί για πολλές αποσπασματικές) διευκολύνοντας τις επιχειρήσεις και περιορίζοντας σημαντικά το κόστος για το δημόσιο.
7. 8. Αντιμετωπίζονται οι αλληλοεπικαλύψεις και η αδυναμία συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων ελεγκτικών αρχών (πχ ΓΓΒ και ΓΓΕμπ). Διασφαλίζεται ο συντονισμός των ελεγκτικών μηχανισμών και εποπτευουσών αρχών με τη σύσταση αρμόδιας διεύθυνσης στο Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.
8. Προβλέπεται επίσης, ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα μέσα από το οποίο θα υλοποιείται το νέο θεσμικό πλαίσιο για την εποπτεία της αγοράς αλλά και ηλεκτρονικό μητρώο ελεγκτών για την ενίσχυση των ελέγχων με επιπλέον δυναμικό και τη διασφάλιση της διαφάνειάς τους. Δημιουργούνται δηλαδή και νέες θέσεις εργασίας.

Κλείνοντας αυτό το κεφάλαιο θέλω να σταθώ στην ουσία, πέρα από επιμέρους ρυθμίσεις.

Για πρώτη φορά διαμορφώνεται στη χώρα μας ένα απλό, συνεκτικό και σαφές πλαίσιο αδειοδότησης και εποπτείας των επιχειρήσεων.

Ένα πλαίσιο που συμβάλει συμβάλλει αποφασιστικά στην οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, διευκολύνει τις επενδύσεις και την ίδρυση νέων επιχειρήσεων, περιορίζοντας τα διοικητικά βάρη και βεβαίως, διασφαλίζει αποτελεσματικά το δημόσιο συμφέρον.

 

Λοιπές ρυθμίσεις

Πέρα όμως από τους ελέγχους και την αδειοδότηση, το Πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει και μέτρα που έρχονται να βελτιώσουν το παραγωγικό περιβάλλον σε μία σειρά άλλους τομείς της οικονομίας.

Α. Επιχειρηματικά Πάρκα

Φέρνουμε ρυθμίσεις για την ενίσχυση των επιχειρηματικών πάρκων και την ενθάρρυνση των επιχειρήσεων προκειμένου να εγκατασταθούν ή να μετεγκατασταθούν σε αυτά.

Προβλέπονται μέτρα που διευκολύνουν της δημιουργία επιχειρηματικών πάρκων και δίνεται η δυνατότητα σε μία μεγάλη επιχειρηματική μονάδα (μία μεγάλη βιομηχανία πχ) να αντιμετωπίζεται ως επιχειρηματικό πάρκο και να απολαμβάνει τα πλεονεκτήματα που το συνοδεύουν.

Πρόκειται για την αρχή των παρεμβάσεων μας σε αυτό το πολύ κρίσιμο για την οικονομία πεδίο.

Στόχος μας είναι να βάλουμε τάξη στο άναρχο πεδίο των βιομηχανικών συγκεντρώσεων και να δώσουμε κίνητρα (θεσμικά και χρηματοδοτικά) για την εγκατάσταση της νέας παραγωγικής δραστηριότητας και την μετεγκατάσταση της υπάρχουσας, σε οργανωμένες δομές.

Ήδη από το ΕΣΠΑ, τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο αλλά και το νέο Ταμείο Υποδομών, δίνονται πλήθος από χρηματοδοτικά κίνητρα για τη δημιουργία επιχειρηματικών πάρκων και την εγκατάσταση των επιχειρήσεων σε αυτά.

Οι ρυθμίσεις αυτές είναι πολύ σημαντικές για την προστασία του περιβάλλοντος, για την ασφάλεια και υγιεινή των εργαζομένων και για την βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών στις περιοχές που διεξάγεται βιομηχανική δραστηριότητα.

Β. Ρυθμίσεις για την επιτάχυνση της υλοποίησης των δημόσιων έργων

Σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία φέρνουμε επίσης ρυθμίσεις που επιταχύνουν την υλοποίηση των δημόσιων έργων, αντιμετωπίζοντας προβλήματα που αφορούν τις αρχαιολογικές εργασίες και τις απαλλοτριώσεις.

Τα δύο βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζουμε δηλαδή στα δημόσια έργα!

Πρόκειται ακόμη, για μέτρα που μειώνουν, σημαντικά το κόστος για το δημόσιο.

Οι καθυστερήσεις (λόγω αρχαιολογικών εργασιών και απαλλοτριώσεων) επιβάρυναν τα δημόσια ταμεία με δυσβάσταχτες αποζημιώσεις προς τους εργολάβους.

Γ. ΟΒΙ

Ακόμη, με ειδική ρύθμιση, εκσυγχρονίζουμε το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας.

Θεσμοθετούμε την έννοια του πιστοποιημένου συμβούλου ευρεσιτεχνιών και δημιουργούμε Ακαδημία Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας σε συνεργασία με ελληνικά και ξένα ακαδημαϊκά ιδρύματα.

Επιπλέον, εκσυγχρονίζουμε το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο του ΟΒΙ εισάγοντας την ψηφιακή υπογραφή και τη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών για την κατάθεση κάθε τίτλου βιομηχανικής ιδιοκτησίας.

Για πρώτη φορά από τη σύσταση του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας το 1987 φέρνουμε ένα ενιαίο και συνεκτικό πλαίσιο πολιτικής για την αύξηση της ποιότητας αλλά και της ποσότητας των τίτλων βιομηχανικής ιδιοκτησίας.

Δεν σταματάμε όμως στο θεσμικό πεδίο. Δίνουμε και σημαντικά χρηματοδοτικά κίνητρα για την υποστήριξη της καινοτομίας. Στο πολυνομοσχέδιο προβλέπονται σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις που παράγουν προϊόντα και υπηρεσίες βασισμένες σε διεθνώς κατοχυρωμένες πατέντες.

Πολλή κουβέντα γίνεται για την καινοτομία, είναι όμως τέτοιες παρεμβάσεις που βελτιώνουν στην πράξη τον καινοτομικό χαρακτήρα των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Δ. Αρτοποιεία

Τέλος, επιλύουμε ένα χρόνιο πρόβλημα στον κλάδο του παραδοσιακού άρτου. Τροποποιούμε τον νόμο του 2007 ο οποίος έθεσε ανεδαφικά κριτήρια και προϋποθέσεις για τα δεδομένα της ελληνικής αγοράς, για την ίδρυση και λειτουργία των αρτοποιείων.

Ο νόμος αυτός όχι μόνο έκλεισε την αγορά στους μικρομεσαίους, αλλά έθεσε και σε άμεσο κίνδυνο τη λειτουργία εκατοντάδων μικρών αρτοποιείων στην ελληνική περιφέρεια, κυρίως στις ορεινές και νησιωτικές περιοχές.

Ο νόμος του 2007 δεν εφαρμόστηκε ποτέ αφού δίνονταν διαδοχικές παρατάσεις στους επαγγελματίες προκειμένου να συμμορφωθούν με τις ανέφικτες πρόνοιες του με αποτέλεσμα χιλιάδες αρτοποιοί να παραμένουν σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας για περισσότερο από μία δεκαετία. Είναι ένα ακόμη δείγμα του πως πολιτεύονταν οι προκάτοχοί μας.

Εμείς λοιπόν, μετά από πολύμηνο διάλογο με τις ομοσπονδίες των αρτοποιών, καταλήξαμε σε μία σειρά από ρυθμίσεις που βάζουν οριστικά τέλος σε αυτή την απαράδεκτη κατάσταση.

Πιο συγκεκριμένα, εισάγουμε κτιριοδομικά κριτήρια που ανταποκρίνονται στην πραγματική εικόνα και τις ανάγκες των αρτοποιείων στην Ελλάδα, τα οποία δεν θα επηρεάσουν τα καταστήματα που ήδη λειτουργούν, αλλά θα καταστήσουν πιο εύκολη τη δραστηριοποίηση νέων επιχειρήσεων στον κλάδο.

Πρόκειται για μέτρα που επιλύουν μία και καλή το πρόβλημα, και προστατεύουν τον κλάδο του «παραδοσιακού άρτου» της χώρας.

 

Κλείσιμο

Κυρίες και κύριοι βουλευτές

Οι ρυθμίσεις που παρουσίασα έρχονται να βελτιώσουν το οικονομικό περιβάλλον και να λύσουν χρόνια προβλήματα που θέτουν εμπόδια στην ανάπτυξη.

Είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς αλλά και ειλικρινούς και εξαντλητικού διαλόγου με όλους τους εμπλεκόμενους παραγωγικούς φορείς.  Δεν είναι τυχαίο ότι αρκετοί από τους φορείς υποστήριξαν με θέρμη τις παρεμβάσεις μας αυτές, κατά τη διάρκεια της συζήτησης του Πολυνομοσχεδίου στις επιτροπές της βουλής.

Δεν νομοθετούμε ερήμην των πολιτών και των φορέων αλλά σε διαρκή διάλογο και συνεννόηση μαζί τους. Οι πόρτες του Υπουργείου Οικονομίας είναι και θα παραμείνουν ανοιχτές.

Δεν σταματάμε όμως εδώ. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα φέρουμε στη βουλή δύο μείζονες νομοθετικές πρωτοβουλίες.

Η μία αφορά τη συνολική αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το οποίο υπάρχει από το 1955 και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες.

Η άλλη περιλαμβάνει συγκεκριμένες πολιτικές για την ενίσχυση της βιομηχανίας η οποία και αποτελεί προτεραιότητα στον αναπτυξιακό μας σχεδιασμό.

Η δουλειά αυτή στο θεσμικό επίπεδο συμπληρώνει την πολύ σημαντική προσπάθεια που κάνουμε στον τομέα της χρηματοδότησης της οικονομίας.

Προσπάθεια που μας έφερε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά τη χώρα μας στην κορυφή της Ευρώπης στην απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και στην αξιοποίηση των πόρων του Σχεδίου Γιούνκερ. Χάρη σε αυτή την προσπάθεια έπεσαν περισσότερα από 8 δισ. ευρώ στην ελληνική οικονομία, μόνο το 2017.

 

Κυρίες και κύριοι βουλευτές

Η Ελλάδα έχει μπει σε νέα τροχιά. Η οικονομία αναπτύσσεται με ρυθμούς που ενισχύονται μήνα με τον μήνα.

Αυτό δεν αποτελεί εκτίμηση της Κυβέρνησης, προκύπτει από τα στοιχεία.

Πρέπει να είναι κανείς πολύ κακόπιστος για να μην βλέπει την αξιοσημείωτη δημοσιονομική πρόοδο, τη βελτίωση στο συνολικό οικονομικό κλίμα, όπως αυτή αποτυπώνεται στις μελέτες της Markit και του ΙΟΒΕ, τη μεγέθυνση σημαντικών μακροοικονομικών μεγεθών, όπως είναι η βιομηχανική παραγωγή, οι εξαγωγές, η ιδιωτική κατανάλωση, και βεβαίως, κυρίως, οι νέες θέσεις εργασίας.

Μακριά από μας βεβαίως διθυραμβικές λογικές και ανούσιοι πανηγυρισμοί. Γνωρίζουμε ότι τα πράγματα παραμένουν δύσκολα για πολλούς συμπολίτες μας.

Μπορούμε όμως να ισχυριστούμε με ασφάλεια ότι τα πολύ δύσκολα είναι πίσω μας.

Αυτές οι θετικές εξελίξεις δεν έγιναν όμως με κάποιον αυτόματο ή μαγικό τρόπο. Είναι το αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών.

Εμείς άλλωστε πιστεύουμε βαθιά ότι είναι η πολιτική που επικαθορίζει τις εξελίξεις στο οικονομικό πεδίο.

Όπως το ξέσπασμα και η εμβάθυνση της κρίσης ήταν αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών (απορρύθμιση χρηματοπιστωτικού συστήματος παγκοσμίως, συρρίκνωση παραγωγικής βάσης και εσωτερική υποτίμηση στη χώρα μας), έτσι και η βελτίωση των οικονομικών δεικτών δεν προέκυψε τυχαία.

Η ανάπτυξη της οικονομίας, όπως εμείς την αντιλαμβανόμαστε, με όρους δικαιοσύνης και βιωσιμότητας, χτίζεται μέρα με τη μέρα, με πρωτοβουλίες όπως αυτές που σας παρουσίασα για τη βελτίωση του οικονομικού περιβάλλοντος, την επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας και την ουσιαστική προστασία του δημόσιου συμφέροντος.

Σας ευχαριστώ.