Το τέλος του έτους προσφέρεται για απολογισμούς. Το 2022 ήταν αναμφίβολα μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά. Το ωστικό κύμα της πανδημίας συναντήθηκε με την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία και πολύ σύντομα η γεωπολιτική αστάθεια μετασχηματίστηκε σε μια πολυεπίπεδη κρίση που κλονίζει την παγκόσμια οικονομία. Στη χώρα μας δυστυχώς οι επιπτώσεις από τις μεγάλες αυτές αλλαγές διαγράφονται με εξαιρετικά ανάγλυφο και κοινωνικά οδυνηρό τρόπο: ο πληθωρισμός, η ακρίβεια και οι ανατιμήσεις έχουν διαλυτική επίδραση στη ζωή των πολλών και ναρκοθετούν τη βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας. Η αβεβαιότητα γίνεται, ξανά, ο κανόνας της καθημερινότητας.
Και δεν είναι μόνο η οικονομία. Το σκάνδαλο των υποκλοπών έχει εντείνει το πνιγηρό αίσθημα αδικίας και αδιεξόδου. Πώς μπορεί να έχει κανείς την όποια εμπιστοσύνη σε μια κυβέρνηση που ο πρωθυπουργός δεν εμπιστεύεται καν τα μέλη της;
Η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή. Η Ελλάδα από το 2010 βίωσε μια πρωτοφανή και έντονη κρίση. Ακολούθησε μία δύσκολη και επίπονη πορεία η οποία κορυφώθηκε με την έξοδο από τα μνημόνια το 2018. Αν κάτι μας έχει διδάξει αυτή η εμπειρία είναι ότι μία χώρα ή προοδεύει συνολικά ή βυθίζεται στο χάος. Όταν το παλιό πολιτικό σύστημα οδήγησε την Ελλάδα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, τότε το ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα έμοιασε να κλυδωνίζεται, με πιο ορατή ένδειξη την άνοδο της Χρυσής Αυγής. Όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε αυτό που φάνταζε σχεδόν ακατόρθωτο, τον τερματισμό της σκληρής μνημονιακής περιόδου, η κοινωνική πολιτική και η οικονομική ανάπτυξη συνδέθηκαν με μία νέα περίοδο εξωστρέφειας, ανάληψης διεθνών πρωτοβουλιών και κυρίως την αίσθηση μίας εθνικής αυτοπεποίθησης για το μέλλον.
Σήμερα, η χώρα μας μέσα από τον τοξικό συνδυασμό της ανικανότητας, της ιδεοληψίας και της αλαζονείας της Νέας Δημοκρατίας κινδυνεύει εκ νέου. Κινδυνεύει να μετατραπεί σε μια διαβρωμένη δημοκρατία στο περιθώριο της Ευρώπης.
Υπάρχουν σοβαρότατες ευθύνες για αυτήν την κατάσταση. Ευθύνες που εκκινούν από την καταστροφική επιλογή της επιδότησης της αισχροκέρδειας στην κερδοσκοπική αγορά ενέργειας και απολήγουν στην άρνηση του πρωθυπουργού να αποδεχθεί την αυταπόδεικτη πλέον ευθύνη για το σκάνδαλο των υποκλοπών. Ο κατάλογος προφανώς θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά εκτενής. Δεν είναι όμως σκοπός μου η απαρίθμηση των πεδίων στα οποία έχει αποτύχει η κυβέρνηση. Στόχος μου είναι να υπογραμμίσω τη σημασία εν τέλει της πολιτικής.
Η Νέα Δημοκρατία και ειδικότερα ο πρωθυπουργός δεν έκαναν “λάθος”. Αυτή ήταν η πολιτική τους στρατηγική από την πρώτη μέρα. Μια πολιτική που άξονας της είναι η ικανοποίηση των συμφερόντων των λίγων και ισχυρών και το βαρόμετρο για την επιτυχία της δεν είναι η γνώμη των πολιτών, αλλά οι κάθε φορά εξαρτήσεις και σχέσεις με ένα κλειστό σύστημα οικονομικής εξουσίας. Αυτός είναι ο λόγος που η κυβέρνηση επέλεξε να μην αντιμετωπίσει την ακρίβεια, αυτός είναι ο λόγος που ο πρωθυπουργός επέλεξε να παρακολουθεί όποιον έκανε το λάθος να βρεθεί στο διάβα του.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ανάμεσα στο 2015 και στο 2019 προφανώς δεν πέτυχε όλα όσα αναλογούσαν στο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας για μία ριζική αλλαγή. Την ίδια στιγμή όμως επέλεξε να επενδύσει στα μείζονα: στη δημοσιονομική σταθεροποίηση, στην άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, στην αναβάθμιση της θέσης της χώρας μας στο διεθνές στερέωμα. Και τα κατάφερε. Το 2023 θα είναι έτος εκλογών. Και εδώ δεν χωρούν ψευτοδιλήμματα.
Η χώρα την επόμενη μέρα είτε θα συνεχίσει την ελεύθερη πτώση στην άβυσσο της ανασφάλειας είτε θα γνωρίσει μία νέα αρχή που θα οδηγήσει στην ανασυγκρότησή της. Το δικό μας σχέδιο των 6 Εθνικών Προτεραιοτήτων, έχει ως αφετηρία την άμεση λήψη μέτρων για την ανάσχεση της ακρίβειας. Αυτό είναι το πρώτο, απολύτως αναγκαίο, βήμα. Για να νοιώσουν οι πολίτες ασφάλεια και να μπορέσουμε έτσι να προχωρήσουμε σε μία νέα πορεία προς τα μπροστά. Προς τις αναγκαίες προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία, στο κοινωνικό κράτος, στους θεσμούς που θα θωρακίσουν τη χώρα απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις τις εποχής μας.
Στόχος μας είναι τα απολογιστικά κείμενα στα τέλη του 2023 να περιγράφουν μία διαφορετική Ελλάδα. Την Ελλάδα που αναλογεί στις δυνατότητες των ανθρώπων της και στο αίτημά τους για δικαιοσύνη, ισότητα και ελευθερία.