Άρθρο στην ηλεκτρονική εφημερίδα “Το Ποντίκι”
Έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας στην χώρα μας, έχει επιβεβαιωθεί με επώδυνο τρόπο ότι η κυβερνητική λογική του «βλέποντας και κάνοντας» και της στήριξης με το σταγονόμετρο δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες μιας πρωτοφανούς κρίσης με δομικά χαρακτηριστικά.
Η κοινωνία πληρώνει όλο και πιο ακριβά την επιλογή της κυβέρνησης να μην ενισχύσει έγκαιρα και ουσιαστικά το ΕΣΥ. Και η οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, αφού η κυβέρνηση, ενώ απαξίωσε συλλήβδην κάθε τεκμηριωμένη και κοστολογημένη πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, επέμεινε σε μέτρα αποσπασματικά, χωρίς στόχευση, που σε καμία περίπτωση δεν συνιστούν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο.
Αντί για ουσιαστική στήριξη της εργασίας, επέλεξε την επιδότηση της αναστολής της. Αντί για προγράμματα ενίσχυσης των επιχειρήσεων με απευθείας ρευστότητα, όπως αυτά που υλοποίησαν άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, προχώρησε σε μετάθεση κάποιων υποχρεώσεων για λίγους μήνες και νέα δάνεια για όλο και λιγότερους. Αντί για στοχευμένη στήριξη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τις έπληξε ασύμμετρα με την εφαρμογή καταστροφικών μέτρων όπως το «click away» και lockdown τύπου «ακορντεόν». Ενώ σήμερα, με την πανδημία σε κορύφωση, η κυβέρνηση προαναγγέλλει ξανά το άνοιγμα της αγοράς χωρίς κανένα σχέδιο, αλλά επικαλούμενη την καλοκαιρία και τα self- test. Καταλήγοντας να διαψεύδει συνεχώς τον ίδιο της τον εαυτό.
Στις συνεχείς επαφές μας με τους φορείς της πραγματικής οικονομίας, το ζήτημα της επόμενης μέρας αναδύεται με επιτακτικό τρόπο. Σε αντίθεση με τις παλινωδίες και την προχειρότητα της κυβέρνησης, εμείς επικαιροποιούμε και εξειδικεύουμε τις προτάσεις μας ώστε να απαντάνε στα αιτήματα και τις ανάγκες επιχειρήσεων και εργαζόμενων.
Με τις ελληνικές επιχειρήσεις να έχουν χάσει 42 δισ. του τζίρου τους μέσα στο 2020 και 1 στις 3 μικρομεσαίες επιχειρήσεις να βρίσκεται στα πρόθυρα του λουκέτου, η άρση του lockdown δεν αρκεί για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Απαιτείται η ενίσχυση των μέτρων στήριξης και όχι το «κούρεμά» τους, για το οποίο μας προετοιμάζει η κυβέρνηση. Η επιστρεπτέα προκαταβολή πρέπει να μετατραπεί σε μη επιστρεπτέα στο σύνολό της. Οι θέσεις και οι σχέσεις εργασίας πρέπει να στηριχθούν, με κάλυψη του ασφαλιστικού και μισθολογικού κόστους. Χρειάζονται στοχευμένα προγράμματα στήριξης με κλαδικά και περιφερειακά κριτήρια και έμφαση στις πιο μικρές επιχειρήσεις, όπως αυτά που έχουμε προτείνει εδώ και μήνες για την εστίαση και την στήριξη του εσωτερικού τουρισμού. Είναι, άλλωστε, οξύμωρο η κυβέρνηση να παραπέμπει την ανάπτυξη στη νέα τουριστική περίοδο, την οποία για μια ακόμη φορά όμως αναμένει χωρίς συνεκτικό σχέδιο.
Επείγει επίσης η δημιουργία ακατάσχετου εμπορικού λογαριασμού για την κάλυψη τρεχουσών υποχρεώσεων, όπως ακατάσχετες πρέπει να είναι και οι ενισχύσεις που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις. Καταθέσαμε μάλιστα σχετική νομοθετική ρύθμιση που ακόμα δεν έχει εξεταστεί από την κυβέρνηση.
Και βεβαίως, η κυβέρνηση οφείλει να μεριμνήσει ώστε η πρωτοφανής πρόσβαση σε ρευστότητα που παρέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις ελληνικές τράπεζες να βρει επιτέλους τον δρόμο της στην πραγματική οικονομία. Συμπληρωματικά, είναι κρίσιμο να ενεργοποιηθούν, έστω και τώρα, με μεγάλη καθυστέρηση, εγγυοδοτικά εργαλεία από την Αναπτυξιακή Τράπεζα και εργαλεία ρευστότητας όπως οι μικροχρηματοδοτήσεις, που δρομολογήθηκαν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και τα περιμένουν πώς και πώς οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ίσως το πιο κρίσιμο όμως από όλα είναι το ζήτημα του χρέους: με την υπερσυσσώρευση υποχρεώσεων να έχει οδηγήσει στην δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, προϋπόθεση για οποιαδήποτε κουβέντα περί ανάπτυξης αποτελεί η διευθέτηση του ιδιωτικού χρέους της κρίσης σε δόσεις, με πρόβλεψη και απομείωσής του. Όταν σε πολύ δύσκολες συνθήκες επιτροπείας πετύχαμε ανάλογη ρύθμιση για τις ασφαλιστικές εισφορές, δεν μπορεί σήμερα το Υπουργείο Οικονομικών να αρνείται οποιαδήποτε σχετική ρύθμιση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταθέσει τις επόμενες μέρες μια αναλυτική πρόταση που θα αντιμετωπίζει το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους συνολικά, συμπεριλαμβανομένου κι ενός νέου πλαισίου για το πτωχευτικό δίκαιο. Όπως άλλωστε συνομολογούν πλέον και οι παραγωγικοί φορείς, το νομοθέτημα που ψήφισε η κυβέρνηση πριν από λίγους μήνες δεν μπορεί να εφαρμοστεί στις σημερινές ασφυκτικές, οικονομικά και κοινωνικά, συνθήκες.
Το στοιχείο του χρόνου είναι κρίσιμο για την υλοποίηση αυτών των μέτρων. Η δυνατότητα δημιουργίας e-shop μέσω του προγράμματος «e-λιανικό» μετά από 5 μήνες lockdown φαντάζει κοροϊδία, ενώ το πρόγραμμα στήριξης της εστίασης θα ήταν σαφώς πιο χρήσιμο όταν το ζητούσε ο ΣΥΡΙΖΑ, προτού ο κλάδος μετρήσει εκατοντάδες λουκέτα. Όσο για την εκ των υστέρων μετατροπή του 30% έως 50% των τριών πρώτων κύκλων επιστρεπτέας προκαταβολής σε επιδότηση, είναι μεν σε θετική κατεύθυνση, μην δίνοντας όμως την δυνατότητα σε όσες επιχειρήσεις δεν τις αιτήθηκαν να περιληφθούν στο πρόγραμμα, η κυβέρνηση παραβιάζει την αρχή της ισότητας και δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.
Στο σημείο που βρισκόμαστε, δεν γίνεται πια λόγος για λάθη και παραλείψεις. Αλλά για σκόπιμη αναδιάρθρωση της οικονομίας σε βάρος των μεσαίων και ευάλωτων στρωμάτων. Προτεραιότητα της κυβέρνησης όλο αυτό το διάστημα δεν ήταν ούτε η θωράκιση του ΕΣΥ, ούτε να διασφαλίσει ότι η επόμενη μέρα θα βρει όρθιο το σύνολο της κοινωνίας. Αλλά να εξυπηρετήσει συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα και να ξηλώσει το κοινωνικό κράτος που με κόπο έστησε ξανά στα πόδια του ο ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια να εφαρμοστούν ξανά στην χώρα μας οι αποτυχημένες, κοινωνικά άδικες, πολιτικές του παρελθόντος, που οδήγησαν ήδη μια φορά την χώρα μας στο χείλος της χρεοκοπίας. Είναι καθήκον μας, σε σύμπλευση με τις προοδευτικές, δημοκρατικές δυνάμεις του τόπου μας, να μην το επιτρέψουμε.