Η στρατηγική της Κυβέρνησης για τις επενδύσεις θα είναι αποτελεσματική γιατί θέτει ξεκάθαρους κανόνες και έχει σαφείς προτεραιότητες.
Όλες οι επαφές με ξένους επενδυτές δείχνουν ότι υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χώρα μας. Ωστόσο στην ειδησεογραφία εμφανίζονται και ειδήσεις ότι μεγάλες εταιρείες κλείνουν τα εργοστάσιά τους στην Ελλάδα και τα μεταφέρουν σε άλλες χώρες ή καταργούν κάποιες γραμμές παραγωγής. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η κυβέρνηση πώς διαμορφώνεται το επενδυτικό κλίμα στη χώρα στο πρώτο εξάμηνο του έτους και ποια είναι η στόχευση για φέτος και του χρόνου με δεδομένο ότι έχετε υπογραμμίσει αρκετές φορές ότι θα πρέπει να υπάρχουν και κάποια φίλτρα στην επιλογή των επενδυτικών προτάσεων;
Υπάρχει σαφής βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και αυτό δεν είναι δική μας αίσθηση αλλά προκύπτει από τα στοιχεία. Το πρώτο εξάμηνο του 2017 είχαμε αύξηση των επενδύσεων κατά 2,7% σε σχέση με πέρυσι ενώ οι ξένες άμεσες επενδύσεις ξεπέρασαν τα 2,1 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 185% έναντι του πρώτου εξαμήνου του 2016. Την ίδια εικόνα αποκομίζουμε και στις συναντήσεις μας με επενδυτές, τόσο εδώ όσο και στο εξωτερικό, οι οποίοι εκδηλώνουν μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα. Η πραγματικότητα αυτή δεν αλλάζει όσο κι αν επιδιώκεται κάτι τέτοιο από την αξιωματική αντιπολίτευση και μέρος των ΜΜΕ.
Αυτό που αξιολογούν οι επενδυτές είναι το βελτιωμένο οικονομικό κλίμα και τις σημαντικές πρωτοβουλίες που έχουμε πάρει για τη διευκόλυνση των επενδύσεων. Ήδη το τελευταίο διάστημα ξεμπλοκάραμε επενδυτικά σχέδια ύψους 670 εκ. ευρώ και τώρα, μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου, προχωρούν επενδύσεις άνω του 1,2 δις. ευρώ στον τουρισμό και την ενέργεια, που λίμναζαν για χρόνια, με ευθύνη των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Ακόμη, μέσα από την πολύ προωθημένη συνεργασία που έχουμε αναπτύξει με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων δρομολογήσαμε για τα επόμενα τρία χρόνια, συμφωνίες που ξεπερνάνε τα 7 δισ. ευρώ και που θα οδηγήσουν σε επενδύσεις άνω των 20 δισ. ευρώ, στους τομείς πχ των υποδομών, της ενέργειας και της χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η επιτυχημένη συνεργασία μας με την ΕΤΕπ άλλωστε αποδίδει ήδη καρπούς, καθώς θα αποφέρει εκταμιεύσεις άνω των 2 δισ.€ μέσα στο 2017, κάτι που επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος της ΕΤΕπ κ. Hoyer κατά την προχθεσινή επίσκεψή του στη χώρα μας. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική ένεση ρευστότητας για τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Συνολικά για την πολιτική μας για τις επενδύσεις, θέλω να είμαι ξεκάθαρος. Τα φίλτρα στα οποία αναφέρεστε είναι οι κανόνες και οι επενδυτικές κατευθύνσεις που οφείλουμε ως Κυβέρνηση να θέσουμε. Κανόνες που διασφαλίζουν την προστασία του περιβάλλοντος, των εργατικών δικαιωμάτων και την αρμονική συνύπαρξη νέων επενδύσεων με υφιστάμενες παραγωγικές δραστηριότητες των τοπικών οικονομιών. Κατευθύνσεις που προσανατολίζουν τις επενδύσεις εκεί που η οικονομία διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα ώστε να έχουν το μεγαλύτερο δυνατό αναπτυξιακό αποτύπωμα και προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία. Σταθερό και διάφανο πλαίσιο δηλαδή και αναπτυξιακό σχέδιο. Πράγματα που τα ζητάνε άλλωστε όλοι οι σοβαροί επενδυτές. Πρακτικές που ήθελαν τις επενδύσεις να υλοποιούνται ανάλογα με την πρόσβαση τους στην πολιτική εξουσία ή χωρίς διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες, δεν έχουν θέση στη δική μας λογική.
Συμμετέχετε στην «Task Force» για την προώθηση των επενδύσεων. Για την ολοκλήρωση της επένδυσης στο Ελληνικό υπάρχει κάποιος νέος σχεδιασμός, τι να περιμένουμε από εδώ και πέρα;
Πράγματι, αυτή την εβδομάδα συνεδρίασε εκ νέου το Διυπουργικό Συμβούλιο για τις μεγάλες επενδύσεις με αντικείμενο την κατάρτιση πλήρους λίστας έργων και επενδύσεων που θα διαχειριστούμε το επόμενο διάστημα, την καταγραφή επιμέρους, μεμονωμένων προβλημάτων, αλλά και συνολικότερες θεσμικές παρεμβάσεις για το ξεμπλοκάρισμα και την επιτάχυνση των επενδύσεων.
Σε ό,τι αφορά το Ελληνικό, η κυβέρνηση προχωρά σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να υλοποιηθεί η επένδυση, έχοντας ως απαρέγκλιτο δεδομένο την τήρηση όλων των συνταγματικών και θεσμικών προβλέψεων για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Όπως συμβαίνει σε κάθε ευνομούμενο Κράτος και όπως έχει συμβεί και στη χώρα μας στο παρελθόν, υπάρχουν θεσμικές διαδικασίες και νόμοι που ακολουθούνται σε αυτές τις περιπτώσεις τους οποίους οφείλουν όλοι να σεβαστούν. Πέραν όλων των άλλων, άλλωστε, η προστασία και ανάδειξη των αρχαιολογικών ευρημάτων προσθέτει αξία στην ίδια την επένδυση.
Η ΕΕ ξεκινάει ευρύ δημόσιο διάλογο για να επανακαθορίσει τον ορισμό της μικρομεσαίας ευρωπαϊκής επιχείρησης ενώ σχεδιάζεται και μία νέα στρατηγική για τη βιομηχανική πολιτική της ΕΕ. Ποια είναι η θέση της Ελλάδας μέσα στη μεγαλύτερη εικόνα της Ευρώπης και του διεθνούς ανταγωνισμού με δεδομένο ότι και η χώρα μας χαράσσει τη δική της εθνική αναπτυξιακή στρατηγική;
Συμμετέχουμε ενεργά και από την πρώτη στιγμή στη μεγάλη συζήτηση του έχει ανοίξει στην Ευρωπαϊκή Ένωση για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας στο ταχέως μεταβαλλόμενο διεθνές πλαίσιο. Η χώρα μας αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς και ενεργειακούς κόμβους της Ευρώπης, γεγονός που την τοποθετεί στο κέντρο κάθε σχεδιασμού. Αξιοποιούμε αυτή τη στρατηγική θέση επεκτείνοντας και εκσυγχρονίζοντας τα μεταφορικά και ενεργειακά μας δίκτυα και προχωράμε σε στρατηγικές συμφωνίες με τις δυναμικά αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ανατολής που αναβαθμίζουν τις εμπορικές συναλλαγές, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά όλης της Ευρώπης.
Στους τομείς που αναφέρετε, τόσο οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όσο και η βιομηχανία αποτελούν κεντρικές προτεραιότητες στον αναπτυξιακό μας σχεδιασμό. Ο τωρινός ευρωπαϊκός ορισμός της μικρομεσαίας επιχείρησης δεν καλύπτει τα πολύ μικρά μεγέθη των ελληνικών επιχειρήσεων. Σε συνεργασία λοιπόν με τους αρμόδιους φορείς, παρεμβαίνουμε για την αλλαγή αυτού του ορισμού ώστε να αποτυπώνει καλύτερα την ελληνική πραγματικότητα. Διεκδικούμε επίσης, τη διεύρυνση των χρηματοδοτικών εργαλείων σε ευρωπαϊκό επίπεδο προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και την υιοθέτηση πολιτικών που διευκολύνουν την τεχνολογική τους ανάπτυξη, τις συνέργειες και συνεργασίες μεταξύ τους ώστε να δημιουργούν ολοκληρωμένες αλυσίδες αξίας.
Στον τομέα της βιομηχανικής πολιτικής υλοποιούμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ενίσχυση του βιομηχανικού και μεταποιητικού τομέα με παρεμβάσεις τόσο από το ΕΣΠΑ και τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο αλλά και συγκεκριμένα μέτρα, όπως αυτό για την ενεργειακή αναβάθμιση ενεργοβόρων βιομηχανιών ύψους 300 εκ. ευρώ που πετύχαμε στη συμφωνία της 15ης Ιούνη με τους θεσμούς. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πέρα από τις οριζόντιες πολιτικές ενίσχυσης της βιομηχανίας, διεκδικούμε και στοχευμένες παρεμβάσεις σε κλαδικό επίπεδο, στους τομείς πχ της αγροδιατροφής και της φαρμακευτικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες υπάρχει ενδεχόμενο να πραγματοποιηθεί πρωθυπουργικό ταξίδι σε ΗΠΑ για συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο άλλα δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη εάν και πότε θα μεταβεί ο κ. Τσίπρας στις ΗΠΑ. Παρά ταύτα, το υπουργείο Οικονομίας έχει ξεκινήσει να σχεδιάζει τις στρατηγικές συναντήσεις που θα έπρεπε να γίνουν σε ένα τέτοιο ταξίδι προς όφελος της επενδυτικής πορείας της χώρας;
Οι νέες επενδύσεις είναι προτεραιότητα για την κυβέρνηση και για την προσέλκυσή τους πραγματοποιούνται διαρκώς συναντήσεις με υποψήφιους επενδυτές, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Να θυμίσω ότι το τελευταίο διάστημα ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με πολυπληθή αντιπροσωπεία Γάλλων και Ιταλών επιχειρηματιών, στο πλαίσιο της επίσκεψης των πρωθυπουργών Μακρόν και Τζεντιλόνι και υπέγραψε σημαντικές συμφωνίες.
Για το δικό μας υπουργείο τέτοιες συναντήσεις είναι καθημερινότητα. Πριν λίγες μέρες ο Υπουργός Δ. Παπαδημητρίου συναντήθηκε στο Λονδίνο με τους επικεφαλής δεκάδων επενδυτικών funds, ενώ την επόμενη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον θα έχουμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε σε πληθώρα διεθνών επενδυτών τις μεγάλες ευκαιρίες που προσφέρει η χώρα μας και τις πρωτοβουλίες που έχουμε πάρει για τη διευκόλυνση των επενδύσεων. Οι παρεμβάσεις μας σε αυτόν τον τομέα είναι διαρκείς και δεν περιορίζονται στο επίπεδο των επαφών. Εκτείνονται από τη συνεχή βελτίωση του θεσμικού πλαισίου, μέχρι την εξασφάλιση ευέλικτων χρηματοδοτικών εργαλείων για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και των επενδυτικών τους πρωτοβουλιών.
Ποιες θεσμικές πρωτοβουλίες έχετε πάρει για τη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας; Θα αλλάξει το καθεστώς για τις στρατηγικές επενδύσεις;
Ήδη από πέρυσι ψηφίσαμε και εφαρμόζουμε δύο νόμους που απλοποιούν και επιταχύνουν ριζικά τη σύσταση και αδειοδότηση των επιχειρήσεων. Δημιουργήσαμε τα «Κέντρα μίας στάσης» (one stop shops) για τη γρήγορη και χωρίς κόστος σύσταση των νέων επιχειρήσεων, ενώ με τον νέο νόμο για την αδειοδότηση η επιχείρηση μπορεί να ξεκινά άμεσα τη λειτουργία της με μία απλή γνωστοποίηση, με τους ελέγχους να ακολουθούν μετά, στην πραγματική της λειτουργία, διασφαλίζοντας έτσι το δημόσιο συμφέρον, την υγεία και την ασφάλεια πολιτών και εργαζομένων.
Στο νέο καθεστώς αδειοδότησης έχουν ήδη μπει βασικές οικονομικές δραστηριότητες, όπως η μεταποίηση τροφίμων και ποτών, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και τα logistics, ενώ περισσότερες από 11.000 επιχειρήσεις έχουν ήδη κάνει χρήση του νέου πληροφοριακού συστήματος μέσω του οποίου υλοποιείται η νέα διαδικασία αδειοδότησης.
Επόμενη σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργείου μας αποτελεί ο νόμος πλαίσιο για τους ελέγχους και την εποπτεία της αγοράς, ο οποίος θα εισάγει γενικές αρχές και κοινή μεθοδολογία για όλους ελεγκτικούς φορείς και θα καθορίζει με σαφήνεια τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τόσο του ελεγχόμενου όσο και του ελεγκτή. Η φιλοσοφία του νέου νόμου δεν είναι κατασταλτική αλλά εστιάζει στην ενημέρωση και υποστήριξη των επιχειρήσεων προκειμένου να λειτουργούν σύμφωνα με τους κανόνες.
Σε ότι αφορά τις στρατηγικές επενδύσεις, αλλάζουμε το πλαίσιο απλοποιώντας και επιταχύνοντας τις διαδικασίες για τη διενέργειά τους ενώ διευρύνουμε και τα κριτήρια ώστε να συμπεριλαμβάνονται και επενδυτικά σχέδια από περισσότερους κλάδους της οικονομίας και όχι μόνο από τον τουρισμό και την ενέργεια όπου συγκεντρωνόταν το ενδιαφέρον μέχρι τώρα.
Υπήρχαν κάποιες σκέψεις στο υπουργείο Οικονομίας για αναβίωση και επαναλειτουργία κλειστών εργοστασίων σε όλη τη χώρα ή επιχειρήσεων οι οποίες βρίσκονται κοντά στο «λουκέτο», είτε μέσω της απευθείας πώλησής τους σε ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες είτε σε κάποιες περιπτώσεις με την ανάληψη της λειτουργίας τους από συνεταιριστικά σχήματα εργαζομένων. Το σχέδιο αυτό προϋποθέτει σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων, αλλά και την ενεργό συμμετοχή των τραπεζών στο μέτωπο της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων είναι ένα σχέδιο το οποίο βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη;
Το σχέδιο βρίσκεται σε εξέλιξη, στο πλαίσιο μάλιστα του Διυπουργικού Συμβουλίου για τις επενδύσεις εξετάζουμε με συντονισμένο τρόπο την θεσμική αντιμετώπιση αυτών των περιπτώσεων.
Φυσικά κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και απαιτεί ειδική αντιμετώπιση. Στόχος μας είναι να αξιοποιηθούν όλες οι δυνατότητες για την επίτευξη ενός βιώσιμου και δίκαιου αποτελέσματος. Είτε αφορούν την πώληση της παραγωγικής μονάδας σε ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες, είτε την είσοδο νέων επενδυτών ή, ακόμη περισσότερο, την ανάληψη της διαχείρισής της από τους ίδιους τους εργαζόμενους. Όπου χρειαστεί θα υπάρξουν και νομοθετικές πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις για τη διασφάλιση χρηματοδότησης. Βασικό μας μέλημα είναι να εξασφαλισθούν οι θέσεις εργασίας και τα δικαιώματα των εργαζομένων και να διασωθεί πολύτιμο παραγωγικό δυναμικό, ιδίως στους κρίσιμους τομείς της βιομηχανίας και της μεταποίησης.